Historisches Bild

Herzlich Willkommen!








 


„Oh, du Fröhliche“


Nichwiehnachtliche Wiehnachtsgedanken


 


Dat is Saterdag, verkoopopen Saterdag. Ik beslut, miene ditjährige Wiehnachtsinkoperee nich in de nah Grootstadt to maken, aver een bekannt Koophuus up`t Land uptosöken. Geev ik mi doch, -wu sük wiesen sull-, de trügerisk Gedanken hen, daar noch in wiss Ruh un ohn van de Hektik van de Grootstadt upfreten to wurden, inkopen to könen. Aver man sall de Dag nich vör de Avendschau loven. Al up de Dörpstraat een Bild, dat sük van de Grootstadt bloot unbedüdend unnerschedd. Luchtreklaam över Luchtreklaam, so as wenn nie van Energieinsparen snackt wurden is. Van sülvst denk ik an dat Wiehnachtsevangelium, an de Geschicht van Betlehem, van de Stall, van de Krippe un van de Steern van Betlehem.


 


Holt wi doch fast, för de Christen is Wiehnachten een Fest van de Geburt Jesu, de sük unner all de mall Umstännen un hör politisch Vörfallen vör 2000 Jahren todragen hett, so as se överlevert is. Dat wurdt vandaag noch van de ganze Welt na 2000 Jahr fiert. Mit de Utsehen, de vandaag Wiehnachten geleiden, denk ik an de Steern van Betlehem, de faken betwiefelt wordt, vandaag aver seker as astronomisch Wahrheid bewiest is. De Gläubigen van de damalig Tied unnerleggden hüm religiös Sinngehalt: He wurr daarna een van de Symbole van de Wiehnachtstied. De Gläubigen in uns Tied makten de Steern to`n Symbol van de goden Inkoopsmöglichkeiten, to de Luchtreklaam, to de Schaufensterdekoration, to`n Konsumanreiz: De Steern van Betlehem as Stimulans van de Wiehnachtsinkoop.


 


In`d Koophuus begrött mi unecht, steril Wiehnachtsatmosphär. Dannentwieg ut Kunststoff, Lametta behungen, in jede Ofdelen de glieker Smuck. Künstelk Gebinde, ut Kunststoff, Pappmachee, steril Wiehnachten. Stillos, nich natürelk, koopverlockend. Un in disse Atmosphär klingt dat: „Oh, du Fröhliche“ ut all de Deckenluudspreker, dör dat ganz Huus. Is dat Leed jüst vergahn, geiht dat övergangslos wieder. Een Blaserchor brengt van Händel „Tochter Zion“ to Gehör, of un to unnerbroken, wenn ut de Luudsprekers Bradwurst un Tuffelsalat för de Inkoopspause anboden wurden, un Överhemden ut een Sonderangebod un de Skiutrüstung för de Winterurlaub in Januar, bekracht dör een neei „Oh, du fröhliche…“ – Bradwurst tüsken Wiehnachtsleed un Oratorium. Dat Wiehnachtsleed as Koopdroge, Doping in`d Warenhuus. Oh du lustig Wiehnachtstied, of se van dat Personal in`t Koophuus woll noch hört wurdt? Wu blied mögd de Minsken an Hillig Avend woll ween?


 


Emsig sök ik na een Slips to mien Overhemd (Wiehnachtsgeschenk för mi!). Leider kann ik nix gadelk finnen. Aver tröstelk klingt ut de Luudsprekers de Kinnerchor: „Morgen Kinder wird`s was geben.“ Ik fahr morgen nich wedder hen, bloot wegen de Slips? Dat gifft se ok in uns lüttje Oort, ohn Luudspreker un mit upklarend Beradend. Ik verlaat dat Koophuus un fahr dör de Avend na Huus. Dat klingt aver de ganze Weg torügg över in mi na: „Süsser die Glocken nie klingeln.“ De Klocken? Söter de Kassen ni klingen, as to de Wiehnachtstied! Daar ik nu mit Wiehnachtsledern bedeent bün, schalt ik mien Radio an, Narichten: Arbeidslosigkeid, Ölpriese, Flüchtlingselend up de ganze Welt, Krieg in Afghanistan. —„Oh du Fröhliche“ verlett mi nich, över de Wiehnachtsleder natodenken.


 


Dat is al een sünnerbar Saak üm de dütsk Wiehnachtsleder. Waaran liggt dat bloot, dat se de Minsken so in hör Bann treckt? An`d dütsk Gemüt kann dat nich liggen, dat is doch in de Welt van de Computer, in Stress van de Wohlstandsgesellschaft, in de Nöchternheid van Robotern un Automatiseerung vullkomen unnergahn. Waaran liggt dat denn nu? Passt disse Leder noch to uns, to uns Mentalität? To`n kritisch Nadenken van uns Jugend? „Am Weihnachtsbaum die Lichter brennen“: Bloot good, dat bloot de Luchten brennen. „Ihr Kinderlein kommet, zur Krippe in Betlehems Stall.“ Welke Betrecken hebbt uns Kinner noch to de Begrepen: Krippe, Hirten, Stall?


 


„Morgen kommt der Weihnachtsmann!“ He kummt al vör de 1. Adventsönndag un nimmt ok de Lüttjen de Spannung up dat Fest. Ja, he kummt in`d Warenhuus un waakt de Inkoopswünske ok van uns lüttje Kinner.


De mesten van uns Wiehnachtsleder sünd up de geistig Tostand van 7-8jahrig Kinner prägt. Se wurden van de groot Lü mit glieker Hengaav sungen. „Stille Nacht, heilige Nacht.“ In de Aard van uns Tied utsproken, dat is de Hit van all de Wiehnachtsleder. Musikaalsk sehn is dat so wat van sentimental, dat man dat vandaag as „Schnulze“ beteken kunn. Över de Text leet sük ok nich een Doktorarbeid schrieven. Dat muss een Steernstünn in de Minsktied ween hebben, as Mohr un Gruber dit Leed to Papier brocht hebbt. Dat fund so groden Anklang, dat dat kuum een Land up de Welt gifft, in dat dat nich to de Wiehnachtstied van Christen sungen wordt. Dat is in kien Hitparade to finnen. In de Wiehnachtstied is he aver de Verkoopschlager van de Tondragerindustrie. Welk een Wirkung hett dit Leed! Ok in schwor Tieden, de in Minsk beleven kann, in Kriegs- un Noodtieden, dat wurdt sungen un röhrt Minsken to Tranen, wu dat ok de Soldaten an de Front belevt hebbt. Man wunnert sük, dat de Matadoren van de Hitparaden dat Lock noch nich funnen hebbt. Ok bi de Volksmusik is dat Leed noch nich bisett worden. Dat weer Neeland för de Marketingexperten.


 


Een echt Wiehnachtsleed is sien Herkunft na bloot dat ut dat Middeloller stammend „Es ist ein Ros` entsprungen.“ Dat is noch nich van de verkehrt Sentimentalität prägt, de later Epochen dat Wiehnachtsfest tofögt hebbt. Villicht sünd mien unwiehnachtlich Wiehnachtsgedanken wat to flapsig raden. Aver kann man Gedanken verbeden? Doch glöv ik, doch liekers: Wi hebbt in uns Tied wat „Sensibilität“ nödig un schullen de Wiehnachtsleder wedder singen, wu wi dat as Kinner deen. Uns Tied dwingd uns all in een unbannig Nüchterheid, in dat Ofschalten van de Seel, of wi willt oder nich. Daarum klagt de Minsken, de dat Wiehnachten noch wat bedüd, ja so faken, dat hör jede Wiehnachtsstimmung fehlen deit. Schullen wi doch singen, „Stille Nacht“, wenn wi Ruh finnen wullen, oder eerst recht „Oh du fröhliche“, wenn uns Wiehnachtstimmung fehlen deit. Ja, singt wi bloot, se is ja so kört disse froh un selige Wiehnachtstied.


 


Un noch een Phänomen verbredd sük in de Wiehnachtstied ut, explosiv, wu de Algenblüt in de Noordsee. Van de Dörpbörgermester bit to`n Politiker in ganz hoog Rangen gewahrt se tomaal hör Hart för de Minsken, de up de Schattensiet van uns Gesellskupp leevt. Un nu is tomaal dat Fest van de Geburd Christi Grund to Upropen för Spenden un Wohltätigheid. Waarum nich in de annern Jahrtieden sük disse Warken todenken? Nu sünd de Steern van Betlehem un de Weeg in`t Stall so egend, de Harten van de Minsken antoröhren. Dat is so bequeem, wenn anner Argumente fehlt, up Wiehnachten to wiesen. Dat Christkind as Katalysator van de Wohltätigheid. Leider is ok hier de Tied to kört. Minnstdögd bit 26. Dezember.


 


Gottfried Ladenthin


in Platt sett: Rudi Rabe


10.12.2009