Historisches Bild

Is dat een Leven?

Is dat een

Leven?

We stunnen

up´d Karkhoff. Dat lüttje Wicht

in de witte Sarg was noch in de Buuk van sien Moder doodbleven. All weren wi

heel trürig. Dat Kind weer behinnert to Welt komen, so vertellde mi een van de

nahste Verwandten. En Vörunnersöken harr brocht, dat dat Kind mit dat

Down-Syndrom an´d Welt komen wer. De Dokters hebbt daaröver upklaart, dat dat

in disse Fall mögelk is, dat Kind oftodrieven. De Öllern hebbt sük lang mit

disse Fraag quäält und sük denn daarvör entscheddt, dat hör Kind dat Leven nich

beleven schall. Öllern un Kind schöölt so vör en elendig Leven bewahrt worden.

Ik weet nich, wat ik seggen schall, as he mi

dat vertellt. Mitföhlen mit de Öllern? Daalslagen, dat en Minskenkind so dat

Leven verhinnert wurr?

Ik denk an Kinner mit Down-Syndrom, de ick

kennenlehrt hebb. Meest Minsken, de blied dör´t Leven gahn. De annern mit hör

Freid ansteken. Öllern, de na de erste Schock dat Kind in hör Leven nich mehr

missen willen.

Un ik denk an Unkel Jakob, de jüngste Bröör

van mien Swager. Ick nööm hüm Unkel, wiel he vööl öller as ick weer. He was

heel behinnert to Welt komen. Lopen gung nich, sien Spraak kunnst d´ haast nich

verstahn. Wenn ick to Besöök kweem, denn geev he Luden van sük, de me bedüdden,

dat he sük freit, mi to sehn. Man verstahn kunn ik se nich.

He leev in sien ollerder Jahren alleen mit

sien Moder in uns Naberstadt. In sien „beste Öller”, as man över utwussen

Minsken seggt, harr he een Fahrtüüg kregen, dat he mit de Kraft van sien Arms

andrieven kunn. De was so machtig, dat he in d´ Sömmer de hele sessthein  Kilometers to uns fohren is, uns to besöken.

Ik as lüttje Fent drüff up sien Kneen sitten un so moken wi noch en Runn dör

mien lüttje Stadt.

Dat weer in sien Stadt nettso. Wenn he mit

sien Fahrtüüg dör de Stadt fahrt, denn weer daar immer en Koppel Kinner bi hüm.

Een or twee drüffen up sien Benen mitfahren. Een Beleevnis för de Lütten. In

sien Stadt was he so völe Lüü bekannt, en Originaal. He höörde dorto to´t Bild

van de Stadt. All freiden se sük, wenn he mit sien Wagen hör tomööt kweem. Und

he freide sück mit. In later Jahren harr he een Wagen, de was dör een E-Motor

andreven. Een machtige Batterie geev de Kraft. So kunn he ok to uns ohn grode

Anstrengen komen.

Nich blot de Kinner in sien lüttje Stadt

bedüdde he wat, ok in sien Famielje was he midden daartüschen.

He kunn sük mit sien Schrievmaschin udrücken.

Ick hebb noch en Breef van hüm in mien Schapp. Und daar kannst du marken: He

weer en heel kloken, nadenkelken und humorigen Minsk.

Een, de mit sien Leven un all de nare

Umstannen sien Free maakt hett.

Wi weren gern bi hüm und sien Moder to Gast.

Man nich in ´d Winter. De beiden seten meest in hör Wohnköken und daar weer´t

al in Harvst so bannig kold, dat di dat schüddeln dee. Man de beiden weren dat

wennt, de kunnen dat af, de kennen dat nich anners.

Sien Moder an sien Sied is heel old worden

und he mit hör. As sien Moder stürv, daar kweem he in en Heim för öllerder

Minsken. Hier was he good uphoven, harr anner Lüü üm sük, was blied.

Man dat Huus harr een gode Heizung, in elke

Ruum was dat komodig warm. Good vör all de oll Lüü  – man nich för Jakob. Na körte Tied rumoorde

dat in sien Borst. Sien Lung kweem in ´d Hitz. Na en paar Dagen in´t

Krankenhuus muss he disse Eer Adieu seggen.

Bi sien Ofdanken kwemen en heel Bült Lue. De

nu groot worden Kinner, de he up sien Wagen rümfahren hett; de Minsken up d´

Straat, för se was he een Deel van de lüttje Stadt; de Jungs und Deerns van de

christlich Grupp för jung Lüü, he was in junger Johren een van hör Grupp; sien

Verwandten. All weren se trürig un missen hüm. He was en Deel van hör Leven

west und se för hüm.

Een utfüllt Leven – tegen all dat, wat Leven

hinnert.

An hüm muss ik denken, as wi mit de witte

Sarg van dat unboren Kind up d´ Karkhoff stunnen. Seker, ick kunn ok de Öllern verstahn,

hör Gedanken, van dat Kind und sük Leed avtowennen. Man – ick hebb me fraagt –

wat mut daartohören, dat en Leven good und weert is? Und denn, denn mutt ik an

Unkel Jakob denken.

Anneus Buisman

17.02.2022